اهمیت بررسی اندازه سنگ کلیه با سونوگرافی
سنگ تشکیل شده در کلیه مجموعه فشرده‌ای از نمک و مواد معدنی است که اغلب از کلسیم یا اوریک‌اسید تشکیل شده است. این تجمع در داخل کلیه ایجاد می‌شود و می‌توانند به سمت سایر قسمت‌های مجاری ادراری حرکت کند.
اندازه سنگ‌ها متفاوت است. برخی از سنگ‌ها می‌توانند آنقدر بزرگ شوند که کل فضای کلیه را اشغال کنند. سنگ‌های کوچک اغلب هیچ علامت مشخصی ندارند و ممکن است به‌طور محسوس حضور آن را متوجه نشوید. تا زمانی که سنگ وارد میزنای یا حالب نشود، اغلب هیچ مشکل و علامتی وجود ندارد. یکی از اساسی ترین فاکتورها که بر روی انتخاب بهترین روش درمان سنگ کلیه شما تأثیرگذار خواهد بود سایز و اندازه سنگ می باشد.
هر چه اندازه سنگ کلیه بزرگتر باشد احتمال انسداد و خفه کردن کلیه بیشتر می شود. سونوگرافی کلیه یکی از راه‌های تشخیصی برای ارزیابی سلامت این اندام بدن می‌باشد. سونوگرافی، یک روش تشخیصی و تصویربرداری است که از امواج صوتی با فرکانس بالا برای دیدن اندام‌های داخلی استفاده می‌کند. از سونوگرافی ممکن است برای ارزیابی اندازه، موقعیت و شکل کلیه‌ها و همچنین ساختارهای مربوطه نظیر حالب و مثانه استفاده شود و می‌توان با آن سنگ کلیه را شناسایی کرد.
علل سنگ کلیه
- عفونت ادراری
- رکود ادراری
- دوره های بی حرکتی
- اختلالات ژنتیکی
- غلظت موادی مثل اگزالات کلسیم، فسفات کلسیم، اسید اوریک که در ادرار افزایش می یابد.
- کمبود موادی مثل: سیترات
- کمبود مایعات در بدن بیمار
علائم سنگ کلیه
تا زمانی‌که سنگ کلیه در کلیه حرکت نکرده و وارد مجاری ادراری نشده است، ممکن است هیچ علامتی را نشان ندهد، این سنگ‌ها به نام سنگ‌های خاموش معروف هستند.
علائمی که ممکن است در بیمار ایجاد شود عبارتند از:
- درد: درد شدید در پهلو، پشت و زیر دنده‌ها که تغییر در وضعیت بدن باعث تسکین این درد نمی‌شود.
- کیفیت درد: دردی که به‌صورت نوسانی وارد می‌شود و شدت آن متغیر است که به آن درد کولیکی یا کولیک کلیوی گفته‌می‌شود.
- احساس سوزش هنگام ادرار کردن
- درد هنگام ادرار کردن
- ادرار صورتی، قرمز یا قهوه‌ای
- ادرار کدر و دارای بوی ناخوشایند
- تهوع و استفراغ
- نیاز مداوم به ادرار کردن (فوریت ادرار)
- ادرار کردن بیشتر از حد معمول (تکرر ادرار)
- تب و لرز: اگر عفونت در مجاری ادراری به همراه سنگ وجود داشته‌باشد، تب و لرز نیز ایجاد می‌شود.
- کاهش حجم ادرار
- وجود گلبول‌های سفید یا چرک در ادرار در آزمایش ادرار
صفحه ی رسمی اینستاگرام رادیولوژی سرو (سونوگرافی پستان اصفهان) را دنبال کنید.
انواع سنگ کلیه عبارتند از:
- سنگ های کلسیمی: سنگ های کلسیم اگزالاتی، شایع ترین انواع سنگ کلیه و سنگ های کلسیمی هستند. اگزالات هم از طریق مواد غذایی مانند شکلات، آجیل و برخی میوه ها و سبزی ها مانند اسفناج جذب شده و هم روزانه توسط کبد در بدن تولید می شود. مصرف مقادیر بالای ویتامین دی در رژیم غذایی و جراحی بای پس روده شانس تغلیظ کلسیم و اگزالات را در ادرار افزایش می دهند. برخی داروهای ضدتشنج و ضد افسردگی مانند توپیرامات و اسیدوز توبولار کلیوی نیز شانس ایجاد سنگ های فسفات کلسیمی را در افراد افزایش می دهند.
- سنگ های استروویتی: این سنگ ها در اثر عفونت های ادراری مکرر ایجاد شده و می توانند به سرعت بزرگ شده و علائم شدید و آزاردهنده ای را ایجاد کنند.
- سنگ های اسید اوریکی: این سنگ ها از انواع سنگ کلیه می باشند که در افراد مبتلا به اسهال مزمن، سوءجذب، دیابت، افرادی که پروتئین زیادی در رژیم غذایی خود مصرف می کنند و برخی بیماری های ژنتیکی دیده می شوند.
- سنگ های سیستئینی: از انواع نادر سنگ کلیه می باشند که در افراد مبتلا به بیماری ارثی سیستینوری دیده می شوند.
مزایای سونوگرافی کلیه
به طور کلی استفاده از سونوگرافی در تشخیص سنگ کلیه دارای معایب و مزایای خاصی است.
مزایای استفاده از سونوگرافی در تشخیص سنگ کلیه عبارت است از:
- عدم استفاده از اشعه ایکس در این روش تصویر برداری باعث می‌شود که بیمار از مضرات احتمالی اشعه ایکس در امان باشد.
- این روش قابل تکرار است.
- نسبت به سایر روش‌ها کم هزینه تر است.
- با استفاده از این روش، اطلاعات آناتومیک خوبی در مدت زمان کوتاه از کلیه‌ها به دست می‌آید.
- در این روش تصویربرداری به مواد کنتراست زای درون وریدی نیازی نیست.
- در زنان باردار بهترین روش تشخیص و شناسایی محسوب می‌شود.
آمادگی قبل از سونوگرافی کلیه
بیماران باید مایعات بدون گاز بنوشند تا مثانه پر شود و در نتیجه مثانه به خوبی در سونوگرافی کلیه دیده شود. آب بهترین مایع برای آمادگی قبل از سونوگرافی کلیه است.
صفحه ی رسمی اینستاگرام رادیولوژی سرو (سونوگرافی پستان اصفهان) را دنبال کنید.
جهت تماس با رادیولوژی و سونوگرافی تشخیصی سرو اینجا کلیک کنید.
مطالب پیشنهادی رادیولوژی و سونوگرافی تشخیصی سرو-دکتر نینا زاهدی نژاد (سونوگرافی پستان اصفهان):
روش های رادیوگرافی تشخیص سنگ کلیه
نکات قبل از سونوگرافی کلیه و مجاری ادراری
عکس رنگی کلیه (IVP) چیست و چگونه انجام می شود؟